Rust en vrijheid in het niet-weten (schrijfmeditatie)

In deze blog vertel ik je hoe ik alsmaar bewuster leerde aanwezig zijn in leegte en niet-weten. En hoe ik daarin vrijheid en rust vond.

Zweven in leegte

‘Het is alsof ik al maanden in de leegte zweef’, zei ik vaak in gesprek met vrienden en vriendinnen. ‘Alsof ik rondzweef in een grote lege witte ruimte, zonder deuren.’ Ik zag geen specifieke toekomstvormen meer, geen nieuwe initiatieven. ‘Er is niets dat nu uit mij wil stromen, ik heb geen idee welke kant ik uit moet, ik heb geen bepaalde verlangens en geen bepaalde doelstellingen, noch op professioneel, noch op persoonlijk vlak.’

Leegte is best oké

Het vreemde was dat ik me daar best oké bij voelde. Tenminste, als ik me niet liet gaan in toekomstgedachten, want dan kwamen paniek en oordelende gedachten meteen opzetten. Ik oefende me, onder meer met het schrijven, in het aanwezig zijn in het nu, en eigenlijk, zo ontdekte ik, was het best fijn in dat nu, en ik voelde me helemaal vrij in die leegte waarin ik me bevond. Mijn gedachten snapten er niks van, dat ik dat als fijn kon voelen. En precies die strijd in mijn hoofd legde ik voor aan mijn goede vriend Paul Van hooydonck, inspirator en oprichter van het boeddhistisch centrum Ehipassiko. ‘Hoe is het mogelijk dat ik dat fijn ben gaan vinden, het niet-weten?!’

Niet-weten als kracht

‘Leven in leegte en niet-weten ervaren we vaak als bedreigend. We zijn het allemaal zo gewendom voortdurend actie te ondernemen, gestuurd door onze gedachten. Maar eigenlijk is het niet-weten een grote kracht’, zei Paul. ‘Als je zo leeft, ontdek je je authenticiteit. Niet-weten vergt durf en moed en is een bron van creativiteit. In het boeddhisme spreken ze van ‘don’t know mind’, een geest vrij van vooropgestelde ideeën, opinies, meningen of overtuigingen.
Of zoals een Japans zenmeester zei: ‘Forget about enlightenment. Just let go of views and opinions’.  

Lampje

Plots ging er een lampje branden in mijn hoofd. Als je leeft vanuit het niet-weten, ontdek je ook dat de kracht hiervan zit in het bewust worden van een oneindig veld van creatie. En dat bewust worden, geeft je een fijn en vrij gevoel. Er is niets dat je wilt of verlangt, er is geen doel te behalen, geen plan uit te voeren, en tegelijk boor je daar een oneindig veld van mogelijkheden mee aan: alles is nog mogelijk!  Het leven in het niet-weten is een gigantisch veld van potentie. Niet-weten is het toelaten van de chaos in je hoofd. De Grieken weten dat al eeuwenlang: chaos is het Griekse woord voor leegte, en het is tegelijk de oorsprong van alles. 

Met ‘alles is mogelijk’ bedoel ik dat je élke wens, élk verlangen vorm kan geven. Verlangens of wensen hebben immers in essentie geen vorm. Het is pure energie. De vorm waarnaar je verlangen leidt, de manifestatie van dat verlangen, kan je niet vooraf met je denken dichtmetstelen. De vorm die het best bij jouw ziel past toont zich in verbinding met jouw ziel en je levensmissie op deze aarde. In het niet-weten máak je die verbinding. De uiteindelijke vorm gaat er misschien anders uitzien dan jij het in je hoofd had, maar betekent het daarom dat het ‘slecht’ is? Het zijn de gedachten die je erover hebt, die het tot beperking maken. En die gedachte dat het een beperking is, komt vaak voort uit het zetten van een welbepaald doel, met als resultaat dat je altijd teleurgesteld bent.

De mogelijkheden om vorm te geven aan de essentie van al je verlangens, zijn eindeloos. In dit bewustzijn vind je rust en de vrijheid die je zoekt.

Niet-weten geeft rust

‘Je kan ook zelf deurtjes maken in je leegte’, zei een vriendin goedbedoelend toen ik ook met haar over die ‘witte lege ruimte’ sprak.  ‘Goed idee’, zei ik, ‘ik kan deurtjes tekenen!’ Maar nog terwijl ik dit zei, voelde ik dat het moment daarvoor niet rijp is. Met het idee om zelf deurtjes te maken, triggerde ze mijn kritische gedachten die me voortdurend vertellen dat het ‘hoog tijd is voor initiatief’. Echter, ik voel de leegte nu als een noodzakelijk punt van stilstand, en het niet-weten geeft me rust. Het klinkt tegenstrijdig, maar het niet-weten geeft me rust, zolang ik het niet-weten volledig kan toelaten. Het aanwezig zijn in de leegte van het niet-weten staat me toe het zoeken en doen voor een tijdje te staken, en in alle vrijheid te vinden. 

‘Moeten’ komt uit je gedachten, niet uit je voelen

Uiteraard zijn er dagen waarin kritische stemmen me onrustig maken. ‘Zou je geen stap zetten?’ Maar dit zijn maar gedachten. Mijn gedachten gaan zich immers als hyperactieve aapjes vervelen in dat niet-weten. Ze vertellen me dat het niet-weten niet kan, niet goed is, en dat ik dringend plannen moet maken, initiatief moet nemen. Het bewust worden van het werkwoord ‘moeten’ in dit soort gedachten, leert me dat de tijd niet rijp is, en dat elke nieuwe beweging die start vanuit dit ‘moeten’, slechts een beweging vanuit mijn gedachten zou zijn.

Niet-weten is oneindige potentie

Diep in mij weet ik dat het niet-weten precies is wat ik nu nodig heb. Het niet-weten leidt me rechtstreeks naar mijn essentie. In essentie bén ik leegte, niet-weten … een veld van oneindig potentieel. Ik stap in het vertrouwen dat wanneer de nieuwe beweging zich aandient, dat ik dat tot in de toppen van mijn tenen zal voelen. Dan maak ik een nieuwe beweging vanuit deze essentie (en niet vanuit gedachten). 

En hoe is dat bij jou?

Ken je dat onbestemde gevoel, alsof je in een leegte zweeft (die niet noodzakelijk donker of zwaar is)? In het schrijven kan je contact maken met die leegte (die eigenlijk nooit leeg is), en met je innerlijke stem die oprijst uit die leegte. Hieronder vind je daarvoor een passende schrijfmeditatie. Ik wens je veel schrijfplezier!

“When someone is searching,” said Siddharta, “then it might easily happen that the only thing his eyes see is that what he searches for, that he is unable to find anything, to let anything enter his mind, because he always thinks of nothing but the object of his search, because he has a goal, because he is obsessed by the goal. Searching means: having a goal. But finding means being free, being open, having no goal.”- Siddharta, Herman Hesse. 

*

SCHRIJFMEDITATIE
In dialoog met de leegte